Đền thờ Thánh Giuse được xây dựng năm 1917. Ban đầu, Nhà thờ chứa được khoảng 1.000 người. Về sau, năm 1924, số người đến hành hương ngày một đông nên ngôi đền bắt đầu được nới rộng và xây lớn hơn. Với tổng diện tích thánh địa hơn 500 ha, đền thờ Thánh Giuse là một quần thể bao gồm nhiều kiến trúc khác nhau tạo thành một ngọn đồi Thánh thiêng. Tất cả đều mang vẻ đẹp cổ kính, nguy nga và thánh thiện và là đền kính Thánh Giuse lớn nhất thế giới.
Đền thờ có tháp chuông cao, treo một bộ chuông gồm 56 chuông lớn nhỏ khác nhau có trọng lượng gần 11 tấn. Đó là bộ chuông quý giá có một không hai này do Chính phủ Pháp đặt làm để trang trí trên Tháp Eiffel tại Thủ Ðô Paris, nhưng vì lý do kỹ thuật, nhà sản xuất Paccard et Frères đã dâng tặng Ðền Thánh năm 1955, nhân kỷ niệm 50 năm xây cất đền thờ. Người điều khiển bộ chuông The Carillonneur chính là ông Claude Aubin. Ông là một thành viên thuộc Hiệp Hội Chuông Bắc Mỹ, tốt nghiệp âm nhạc Ðại Học Montréal, sau đó đã theo học những khóa đặc biệt điều khiển chuông tại Hoa Kỳ và Pháp.
Gần cổng chính là tượng Thánh cả Giuse bồng Chúa Con khá lớn nhìn thẳng ra thành phố Montreal.
Đền thờ Thánh Giuse Montreal là một công trình kỳ vĩ và câu chuyện về người đã có công lớn xây lên đền Thánh vĩ đại này lại là một người rât đơn sơ, bé nhỏ nhưng có đức sùng kính Thánh Giuse một cách đặc biệt. Đó là Thầy André Bessette, thường được gọi cách thân mật là Frère André hay Brother André.
Nếu việc xây dựng Đền Thánh Giuse Montreal được coi như một phép lạ, thì chính cuộc đời của Thầy André cũng được coi như một phép lạ nhờ lời bầu cử của Thánh Giuse, vì Thầy André có lòng sùng kính đặc biệt Thánh Giuse. Suốt đời chỉ là một Thầy Dòng đơn sơ, khó nghèo và khiêm tốn, chỉ biết đọc, biết viết chút ít nhưng ảnh hưởng của Thầy đã lan rộng khắp Canada và nhiều nơi trên thế giới. Khi Thầy còn sống, bao người đến xin những lời khuyên bảo và xin Thầy chữa lành bệnh. Cũng chỉ là một Thầy Dòng nghèo khó mà Thầy đã có thể khởi công xây dựng một công trình rất vĩ đại.
Thầy André sinh ngày 9 tháng 8 năm 1845 tại một thành phố nhỏ vùng Quebec, cách Montreal khoảng 40km. Thầy là người con thứ 8 trong gia đình 12 người con, hai người mất sớm, còn lại 10 người. Cha mẹ Thầy là những người đạo đức, tốt lành. Cha Thầy, ông Isaac Bessette làm nghề đốn cây rừng và làm thợ mộc. Mẹ Thầy, bà Clothilde Foisy Bessette lo việc gia đình và giáo dục con cái. Cha Thầy mất do một tai nạn khi đốn cây. Ít năm sau, mẹ Thầy cũng mất vì bệnh lao phổi. Như vậy, Thầy mồ côi cha mẹ từ lúc 12 tuổi và phải đi làm nhiều nghề khác nhau để sinh sống cùng với anh chị em trong gia đình. Suốt đời, Thầy luôn đau ốm và chỉ được học để biết đọc, biết viết chút ít. Tuy nhiên, từ nhỏ Thầy đã có lòng đạo đức khác thường. Tuy vẫn phải làm ăn vất vả, nhưng Thầy dành những giờ rảnh rỗi để cầu nguyện trước Thánh Giá Chúa đây cũng là lý do sau này Thầy xin vào Dòng Thánh Giá. Thầy thích nói chuyện về Phúc Âm với các bạn bè.
Sau bao nhiêu gian truân, vất vả và thử thách trong cuộc sống, năm 1870, lúc đã 25 tuổi, Thầy cảm nhận ơn gọi vào Dòng Thánh Giá, và cũng được sự khuyến khích của Cha Sở giáo xứ của Thầy. Trong thư giới thiệu, Cha sở viết: “Tôi xin gửi đến Nhà Dòng một vị Thánh…!” Tuy nhiên vì sức khỏe yếu kém và học lực quá thấp, mà các Thầy Dòng Thánh Giá lại chuyên về việc dạy học, vì thế Nhà Dòng quyết định cho Thầy về. Dẫu vậy, Thầy vẫn cầu khẩn với Thánh Giuse. Sau đó nhờ sự can thiệp đặc biệt của Đức Cha Ignace Bourget, Tổng Giám Mục Montreal thời đó, Thầy được nhận lại và sau thời gian Nhà Thử, Nhà Tập, Thầy được khấn dòng vào năm 1874, lúc Thầy đã 28 tuổi và từ đó được gọi là Thầy André. Sau khi Thầy khấn rồi, Bề Trên Nhà Dòng không biết phải cử Thầy làm việc gì, nên cho Thầy nhiệm vụ là người canh cổng trường Đức Bà (College of Notre Dame, Montreal), lo việc canh cổng và làm đủ thứ việc lặt vặt. Trong suốt 40 năm giữ nhiệm vụ khiêm nhường này, Thầy luôn vui vẻ tiếp đãi và giúp đỡ mọi người đến với Thầy và vào đêm khuya, Thầy vào Nhà Nguyện để cầu nguyện nhiều giờ.
Sau 40 năm giữ việc canh cổng, Nhà Dòng chuyển Thầy đến coi sóc ngôi nhà nguyện Thánh Giuse nhỏ bé tại ngọn đồi Mount Royal cũng gần Notre Dame College. Tại đây, Thầy lại tiếp tục sống đời sống âm thầm cầu nguyện và đặc biệt khấn xin Thánh Giuse. Cũng tại nơi đây, qua lời bầu cử của Thánh Giuse, Chúa đã làm những việc kỳ diệu nơi Thầy. Có hàng nhiều ngàn người thuộc các tôn giáo khác nhau, kể cả anh em Tin Lành, từ khắp nơi ở Canada đến với Thầy để xin những lời khuyên bảo, an ủi. Những bệnh nhân, những người đau khổ đến xin khấn và xin chữa bệnh. Nhiều người đã được lành bệnh hoặc vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Người ta gọi Thầy là "Người Chữa Lành", "Người làm phép lạ thành Montreal". Trong lúc đó, Thầy cũng phải chịu nhiều đau khổ vì gặp những người nghi ngờ, chống đối, dèm pha, nhưng danh tiếng của Thầy vẫn lan rộng và càng ngày càng có nhiều người đến với Thầy. Thầy phải dành từ 8 đến 10 giờ một ngày để tiếp những người đến với Thầy. Hàng năm có tới 80.000 bức thư gởi đến Thầy để xin khấn và những lời khuyên bảo, phải có rất nhiều người làm thư ký để giúp Thầy trả lời. Tuy nhiên, Thầy vẫn sống rất giản dị và rất khiêm tốn. Khi người ta ca tụng Thầy, Thầy chỉ nói: “Tôi chỉ là kẻ ngu dốt. Nếu có ai ngu dốt hơn tôi, chắc Chúa đã chọn người đó thay tôi.” Đúng là Chúa đã dùng những con người nhỏ bé, khiêm nhường để làm những việc vĩ đại. Khi những người đến xin Thầy khấn và được khỏi bệnh cám ơn Thầy, Thày chỉ nói: “Đó là Thánh Giuse chữa, chứ tôi chỉ là con chó nhỏ của Ngài mà thôi.” Những thời giờ ngắn ngủi còn lại, Thầy cầu nguyện và xin khấn Thánh Giuse để làm một Nhà Thờ lớn hơn vì Nhà Nguyện đã trở nên quá nhỏ bé so với số người đến kính viếng.
Suốt nhiều năm cầu nguyện, xin khấn Thánh Giuse và tìm hết cách để gây qũy, có khi cắt tóc cho học sinh để kiếm 5 cents mỗi em bỏ vào qũy, vào năm 1904, Thầy đã làm được một nhà nguyện lớn hơn bên cạnh nhà nguyện cũ . Sau đó, cũng là phép lạ đặc biệt của Chúa qua lời bầu cử của Thánh Giuse, bao vị hảo tâm đã đóng góp và Thầy đã xây được một Nhà Thờ lớn cũng ngay trên đồi Mount Royal, đủ chỗ ngồi cho 1 ngàn người, hoàn tất vào năm 1917. Đến năm 1924, Thầy khởi công làm thêm các tầng trên và công việc kiến thiết tiếp tục, sau khi Thầy đã qua đời năm 1937. Năm 1955, Đại Thánh Đường đã được thánh hiến với danh hiệu Vương Cung Thánh Đường Thánh Giuse, tuy vẫn thường được gọi là Đền Thánh Giuse Mount Royal (Saint Joseph’s Oratory of Mount Royal).
Dù suốt đời đau yếu, nhưng Chúa đã để Thầy André sống khá lâu để thực hiện những công việc Chúa muốn Thầy làm để vinh danh Thiên Chúa và cứu rỗi các linh hồn. Thầy mất vào ngày 6 tháng 01 năm 1937, hưởng thọ 91 tuổi. Trong đám tang của Thầy đã có hơn 1 triệu người từ các nơi đến kính viếng và dự Lễ an táng. Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tuyên phong Thầy lên bậc Chân Phước vào ngày 23 tháng 5 năm 1982, và hàng năm Giáo Hội mừng Lễ vào ngày Thầy qua đời (mồng 6 tháng Giêng).
Công việc xây cất Đền Thánh Giuse kỳ diệu, hùng vĩ tại Montreal, Canada, được coi như một phép lạ qua lời khấn xin với Thánh Giuse của Thầy André được sánh ví như việc xây cất “Chiếc Cầu Thang Kỳ Diệu” trong Nhà Nguyện Loretto tại Santa Fe, New Mexico, Hoa Kỳ, sau khi Nhà Dòng làm tuần Cửu Nhật kính Thánh Giuse.
Năm 1955, Đại Thánh Đường đã được thánh hiến với danh hiệu Vương Cung Thánh Đường Thánh Giuse. Tuy vẫn thường được gọi là đền Thánh Giuse Mount Royal, tên tiếng anh là Saint Joseph’s Oratory of Mount Royal. Toàn thể Đền Thánh như ta thấy ngày nay đã được hoàn tất vào năm 1967.
Đền thờ Thánh Giuse Montreal mỗi năm có đến hai triệu người đến thăm, trong đó là rất nhiều là các tín hữu Công giáo đến hành hương nhưng cũng có hàng nghìn người thuộc các tôn giáo khác nhau, kể cả những người theo đạo Tin Lành, những bệnh nhân, người đau khổ đến đền để cầu nguyện, xin khấn và xin chữa bệnh. Nhiều người đã được lành bệnh hoặc vượt qua những khó khăn trong cuộc sống nên danh tiếng của đền thờ càng vươn xa khắp thế giới.
Năm 2005, nhân dịp kỷ niệm 100 năm xây dựng đền, chính phủ Canada đã đưa Đền Thánh Giuse Montreal vào dị tích Danh Lam Thắng Cảnh Lịch Sử Quốc Gia.
Bài: Sưu tầm & biên tập